چرا قهوه روی بعضی‌ها اثر مثبت دارد و روی بعضی‌ها اضطراب می‌آورد؟ پاسخ در ژن‌های شماست!
تأثیر ژن‌ها بر واکنش ما به قهوه: چرا بعضی‌ها از یک فنجان قهوه آرام می‌شوند و بعضی دیگر دچار اضطراب؟
برای میلیون‌ها نفر در سراسر دنیا، نوشیدن قهوه به بخش جدایی‌ناپذیر از شروع روز تبدیل شده. اما آیا تا به حال از خودتان پرسیده‌اید چرا یک نفر با نوشیدن قهوه سرحال و پرانرژی می‌شود، در حالی که دیگری بی‌قرار، مضطرب یا حتی بی‌خواب می‌ماند؟ پاسخ در ژن‌های شما پنهان است.
کافئین و بدن شما: نقش ژنتیک در متابولیسم قهوه
نحوه‌ی واکنش بدن به کافئین تا حد زیادی تحت تأثیر ساختار ژنتیکی ماست. دو ژن کلیدی در این فرآیند نقش دارند:
-
CYP1A2: مسئول تجزیه‌ی کافئین در کبد.
-
AHR: تنظیم‌کننده‌ی میزان فعالیت آنزیم‌های تجزیه‌کننده.
اگر بدن شما به‌طور ژنتیکی مجهز به متابولیسم سریع کافئین باشد، اثرات آن کوتاه‌مدت‌تر خواهند بود و ممکن است به سراغ فنجان بعدی بروید. اما اگر این روند کند باشد، کافئین مدت بیشتری در بدن باقی می‌ماند و اثرات آن – مانند بی‌خوابی یا تحریک‌پذیری – طولانی‌تر حس می‌شوند.
وقتی قهوه باعث اضطراب می‌شود
کافئین با مسدود کردن گیرنده‌های آدنوزین (ماده‌ای که به بدن سیگنال استراحت می‌دهد) باعث بیداری و تمرکز می‌شود. اما نقش ژن ADORA2A در تنظیم این گیرنده‌ها باعث تفاوت در واکنش افراد می‌شود. برخی افراد به دلیل نوع خاصی از این ژن، حتی پس از مصرف مقدار کمی قهوه نیز دچار اضطراب، تپش قلب یا اختلالات خواب می‌شوند.
یک مطالعه در سال ۲۰۰۸ نشان داد که تنها ۱۵۰ میلی‌گرم کافئین در روز برای برخی افراد با ویژگی‌های ژنتیکی خاص، می‌تواند منجر به اضطراب شدید شود.
طعم قهوه؛ تلخ یا خوشایند؟ باز هم ژن‌ها مقصرند!
یکی از دلایل اینکه بعضی‌ها عاشق طعم قهوه هستند و برخی دیگر آن را اصلاً تحمل نمی‌کنند، تفاوت در ژن‌های مرتبط با حس چشایی و بویایی است. ژن‌هایی که گیرنده‌های طعم تلخ را کنترل می‌کنند، نقش مهمی در این میان دارند.
در یک تحقیق جالب در مرکز مونل آمریکا، مشخص شد افرادی که ژن‌های فعال‌تری در درک طعم تلخ دارند، میزان مصرف قهوه‌شان بیشتر است! شاید به نظر متناقض برسد، اما احتمالاً این افراد به دلیل اثرات مثبت کافئین (مثل افزایش تمرکز یا حس خوب بعد از مصرف)، تلخی قهوه را تحمل می‌کنند یا حتی به آن علاقه‌مند می‌شوند.
چرا بعد از نوشیدن قهوه دچار استرس می‌شویم؟
در کنار ADORA2A، ژن‌هایی مثل DRD2 (مرتبط با گیرنده‌های دوپامین) و ABCG2 (که در انتقال ترکیبات به مغز نقش دارد) نیز می‌توانند روی علاقه یا تنفر شما به قهوه تأثیر بگذارند. اگر این ژن‌ها به گونه‌ای خاص عمل کنند، قهوه ممکن است برای شما تجربه‌ای ناخوشایند باشد.
نتیجه‌گیری: قهوه نوشیدن، انتخاب نیست؛ واکنش ژنتیکی است!
شاید تا امروز فکر می‌کردید انتخاب نوشیدن قهوه یا احساس آرامش یا بی‌قراری بعد از آن فقط به سبک زندگی و عادت‌های شما برمی‌گردد. اما حالا می‌دانیم که ژن‌های ما نقش پررنگی در این میان دارند. اگر همیشه بعد از قهوه احساس بی‌خوابی، اضطراب یا استرس دارید، شاید بهتر باشد کمی بیشتر به بدنتان گوش دهید. شاید ژنتیک شما به شما می‌گوید که وقتش رسیده دنبال یک جایگزین برای کافئین باشید!
